تأمین تعداد زنبور نر مورد نیاز پرورش ملکه
تأمین تعداد نر مورد نیاز از اقدامات اساسی در عملیات پرورش ملکه است که از نظر زمانی نیز باید پیش‌بینی های لازم صورت گیرد.
یک کلنی پدری قوی، حداکثر نر مورد نیاز را برای۲۰۰ کلنی جفتگیری تأمین می‌کند. البته باید توجه داشت که نرهای کلنی مذکور به تدریج بالغ و آماده جفتگیری می شوند.
بنابراین ۲۰۰ کلنی جفتگیری در طی یک دوره زمانی خاص توسط این کلنی پدری از نظر نر مورد نیاز تأمین می‌گردند.
هر کلنی پدری می تواند سالانه دو تا سه هزار زنبور نر پرورش دهد، زیرا نرها باید تغذیه کافی داشته باشند تا اسپرم کافی تولید کنند. بنابراین هرچه تعداد نر در کلنی پدری بیشتر باشد، کیفیت نرها کاهش می‌یابد. هرچند در کلنی زنبور عسل، ماده ها نقش اساسی دارند، ولی کراس معتقد است که تولید زنبورهای نر در کلنی‌ها یک عامل مهم و اساسی برای انتخاب کلنی‌های برتر است.
اگر تولید ملکه، در حد محدود صورت گیرد و حداکثر، پرورش ۲۰۰ ملکه مورد ظر باشد، در یک زنبورستان معمولی تعداد نر مورد نیاز برای جفتگیری با ملکه های باکره وجود دارد و به اقداماتی خاص برای پرورش زنبور نر و آماده کردن کلنی‌های خاص برای پرورش آنها نیازی وجود نخواهد داشت.
به طور طبیعی در هر منطقه، شروع فعالیت کلنی‌ها برای ساختن سلول‌های نر علامتی برای شروع فصل پرورش ملکه در آن منطقه است. با توجه به شرایط طبیعی منطقه و ورود گرده کافی به داخل کلنی و شرایط مناسب آب و هوایی زنبورهای کارگر کلنی‌ها وضعیت را برای پرورش ملکه مناسب تشخیص داده و با توجه به بیولوژی زنبورهای نر و ملکه، ابتدا سلول‌های نر را در کندو می‌سازند.
پرورش زنبور نر مقدم بر پرورش ملکه است، زیرا طول دوره دگردیسی در زنبور نر یعنی از زمان تخم‌گذاری ملکه تا ظهور حشره کامل ۲۴ روز و در ملکه، ۱۶ روز است. زنبورهای نر بالغ شدن به ۱۰ تا ۱۲ روز ملکه ها به ۵ تا ۱۰ روز نیاز دارند، بنابراین در شرایط طبیعی، زنبورهای کارگر ابتدا شروع به پرورش زنبورهای نر می‌نمایند.
توصیه متخصصان پرورش ملکه این است که به ازای هر ملکه باید حداقل ۴۰ زنبور نر بالغ در منطقه وجود داشته باشد تا تعداد نر کافی با ملکه جفتگیری نماید، البته بعضی متخصصان برای اطمینان بیشتر ۱۰۰ زنبور نر را توصیه می‌کنند.
باید توجه داشت که در هر قاب ۳۰۰۰ سلول نر جای می‌گیرد که با توجه به وضعیت تخمریزی ملکه به طور میانگین در حدود ۲۰۰۰ زنبور نر در هر قاب متولد می‌شود که تا زمان بلوغ حداقل ۲۰% آنها تلف می‌شود و لذا ۵۰% از زنبورهای نر در عملیات جفتگیری شرکت می‌کنند.
منبع : پرورش ملکه زنبور عسل ( دکتر غلامحسین طهماسبی )